Öz

Rehin akdinin konusu olan merhun alacaklının alacağının teminatı için borçlu tarafından verilen maldır.
Malın birden fazla malikinin bulunması halinde her bir malikin mal üzerindeki payı -şâyi hisse- kadı
sicillerinde hisse-i şâyia terkibiyle ifade edilir. Râhinin hissedarı olduğu malı borç karşılığında mürtehine
teslim etmesiyle şâyi hisse rehin akdine konu olur. Şâyi hissenin rehin akdine konu olması hususunda
mezhepler arasında görüş ayrılığı bulunmaktadır. Hanefî mezhebi, Mâlikî, Şâfiî ve Hanbelî mezheplerinden
farklı olarak şâyi hissenin rehin akdine konu olamayacağını savunmuştur. Bu çalışmada Hanefî mezhebinin
esas alındığı Osmanlı Devleti’ne ait mahkeme kayıtları arasından İstanbul Kadı Sicillerinde şâyi hissenin
rehin akdine konu olup olmadığı incelenmiş, rehin akdinin mahiyeti, yapısı ve bulundurması gereken
şartların ele alındığı örnekler üzerinden açıklanmıştır. Böylelikle teori ile pratiğin birbirine ne derece uygun
olduğu ortaya konmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: İslam Hukuku, Kadı Sicilleri, Rehin Akdi, Merhun, Şâyi Hisse.